Trong cuộc sống, thể thao hay tai nạn có thể dẫn đến trật khớp vai, chấn thương thường gặp, nhất là ở người tập luyện sức mạnh. Nhiều người muốn biết cách phòng ngừa và xử lý. Dưới đây là 5 bí quyết giúp phòng tránh và xử lý trật khớp vai hiệu quả, giảm biến chứng.
Tìm hiểu về trật khớp vai
Trật khớp vai là gì? Trật khớp vai là một dạng chấn thương khi các xương tạo nên khớp vai như xương cánh tay và xương đòn, xương vai bị lệch khỏi vị trí bình thường trong ổ khớp vai. Đây không chỉ đơn thuần là một vết thương nhỏ, mà còn là một tình trạng có thể gây ra đau đớn dữ dội, mất khả năng vận động và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Nhiều người còn gọi đây là “vai lệch” hoặc “vai trật”.
Trong y học, trật khớp vai nhẹ có thể tự điều trị tạm thời hoặc bằng phương pháp không xâm lấn, tuy nhiên, trật khớp vai nặng hoặc trật khớp vai tái diễn cần sự can thiệp của bác sĩ chuyên khoa. Không ít trường hợp trật khớp vai ra trước hoặc trật khớp vai ra sau, tùy theo vị trí lệch của khớp, sẽ có cách xử lý khác nhau để đảm bảo an toàn cho người bệnh.
Một số biểu hiện thường gặp khi bị trật khớp vai gồm: cảm giác tê liệt hoặc đau dữ dội tại khớp vai, sưng phù, hạn chế vận động hoặc không thể nâng tay lên cao, kèm theo có thể có trật khớp vai tiếng anh (shoulder dislocation). Việc xác định đúng dấu hiệu trật khớp vai sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc xử lý cũng như đi khám đúng lúc.
Vì sao cần chủ động phòng ngừa trật khớp vai
Phòng ngừa trật khớp vai đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương khớp, đặc biệt với những người có nguy cơ cao như vận động viên, người làm việc nặng hoặc những người có tiền sử từng bị trật khớp. Chủ động phòng tránh không chỉ giúp giảm khả năng phải nhập viện hoặc điều trị kéo dài, mà còn duy trì khả năng vận động linh hoạt cho vai.
Bên cạnh đó, việc luôn chủ động phòng ngừa còn giúp giảm thiểu khả năng trật khớp vai tái diễn, một vấn đề thường gặp khi không có biện pháp xử lý đúng cách sau chấn thương lần đầu. Khi gặp phải trật khớp vai ra sau hoặc trật khớp vai xuống dưới, cơ hội để hồi phục toàn diện sẽ cao hơn nếu có những bước phòng ngừa đúng đắn, từ đó bảo vệ khả năng vận động trong mọi hoạt động của cuộc sống.
Các yếu tố như lối sống thể thao lành mạnh, kỹ thuật nâng đỡ đúng cách khi tập luyện hoặc tránh lao động quá sức đều góp phần giảm thiểu rủi ro. Nếu phát hiện thấy các dấu hiệu trật khớp vai như cảm giác đau, sưng phù, hạn chế vận động hoặc có cảm giác khớp rúc, bạn cần biết trật khớp vai nên làm gì để xử lý kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng hơn.
13 biến chứng thường gặp của thoái hóa khớp do chấn thương
Nguyên nhân và cách điều trị đau mỏi vai gáy lan xuống cánh tay hiệu quả
Cứng khớp gối bao lâu thì khỏi?
5 thói quen đơn giản giúp bạn hạn chế nguy cơ trật khớp vai
Luôn duy trì thể lực và sức mạnh vai
Việc rèn luyện thể lực định kỳ giúp tăng cường các nhóm cơ quanh khớp vai, từ đó nâng cao khả năng chịu đựng và giảm thiểu nguy cơ trật khớp vai do yếu cơ hoặc mất cân đối. Các bài tập như kéo co, nâng tạ nhẹ, vận động dẻo dai sẽ giúp giữ cho các cơ xung quanh vai luôn săn chắc và linh hoạt hơn.
Thường xuyên tập các bài vận động linh hoạt và kéo giãn
Chủ động tập các bài tập giữ cho khớp vai vận động trơn tru như xoay vai, vươn tay hay kéo giãn ra phía trước, phía sau sẽ giúp phòng tránh tình trạng trật khớp vai ra trước hoặc trật khớp vai ra sau. Những bài tập này dễ thực hiện, phù hợp với hầu hết mọi người, đặc biệt là người già hoặc người ít vận động.
Tránh các hoạt động gây quá sức hoặc có khả năng gây chấn thương
Có thể bạn đã từng nghe đến việc trật khớp vai xuống dưới khi ngã hoặc hoạt động không an toàn. Để hạn chế tối đa các trường hợp này, hãy cẩn trọng trong các hoạt động thể thao hoặc công việc nặng, sử dụng thiết bị hỗ trợ nếu cần thiết và luôn chú ý đến kỹ thuật đúng. Ngoài ra, khi cảm thấy vai có dấu hiệu mệt mỏi, bạn nên dừng lại và nghỉ ngơi để tránh gây tổn thương thêm.
Đeo đai hoặc dụng cụ hỗ trợ khi cần thiết
Trong một số trường hợp, đặc biệt khi chơi thể thao hoặc làm việc nặng, việc sử dụng đai bụng, đai vai hay dụng cụ hỗ trợ giúp cố định vị trí và hạn chế khả năng trật khớp vai xảy ra. Đặc biệt là trong các hoạt động yêu cầu nâng đỡ vật nặng hoặc vận động mạnh mẽ, việc này sẽ hỗ trợ giữ cho khớp vai chắc chắn hơn.
Chú ý tư thế sinh hoạt và làm việc hợp lý
Tư thế đúng, đứng thẳng, giữ vai mở rộng, tránh cúi gập lâu hoặc đưa tay ra sau quá mức là những thói quen đơn giản nhưng góp phần quan trọng trong phòng ngừa trật khớp vai. Ngoài ra, việc sắp xếp bàn làm việc, ghế tựa, đeo balo đúng cách cũng giúp giảm áp lực lên khớp vai, hạn chế các nguy cơ chấn thương hoặc lệch vị trí của khớp.
Sử dụng thường xuyên thực phẩm bảo vệ sức khỏe dưỡng khớp
Bên cạnh việc duy trì thói quen tập luyện và sinh hoạt lành mạnh, việc bổ sung thực phẩm bảo vệ khớp cũng đóng vai trò quan trọng. Các sản phẩm chứa thành phần như thiên niên kiện, chiết xuất bột vẹm xanh, glucosamine, chondroitin, collagen type II hay chiết xuất từ thảo dược có thể hỗ trợ nuôi dưỡng sụn khớp, cải thiện độ linh hoạt và giảm nguy cơ thoái hóa theo thời gian.
Đây là giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt phù hợp cho người thường xuyên vận động hoặc đang có dấu hiệu đau mỏi vai gáy.
Thời điểm nên đến gặp bác sĩ
Khi có các biểu hiện như trật khớp vai có đau không, cảm giác đau dữ dội, mất khả năng vận động hoặc vai bị sưng và biến dạng rõ rệt, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức để tránh các biến chứng lâu dài. Việc xử lý đúng thời điểm sẽ giúp giảm thiểu tối đa tổn thương, duy trì khả năng vận động và phòng tránh các trật khớp vai tái hồi kéo dài.
Trong trường hợp trật khớp vai nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định các biện pháp như x-quang (trật khớp vai xquang) để xác định mức độ lệch khớp, đồng thời hướng dẫn cách sơ cứu ban đầu phù hợp. Các phương pháp xử lý như cố định khớp bằng bó bột, dùng thuốc giảm đau hoặc tiến hành thủ thuật nắn đúng kỹ thuật sẽ được áp dụng theo từng trường hợp cụ thể.
Không những thế, trong một số trường hợp nếu không kịp thời xử lý, tình trạng trật khớp vai tái diễn có thể dẫn đến các bệnh lý mãn tính như thoái hóa khớp hoặc tổn thương dây chằng. Do đó, nếu gặp các dấu hiệu của trật khớp vai dấu hiệu hoặc trật khớp vai nên làm gì đều cần có sự tư vấn và thăm khám của bác sĩ chuyên môn để xác định chính xác, từ đó đề ra biện pháp điều trị phù hợp nhất.
Bên cạnh việc duy trì thói quen tập luyện và sinh hoạt lành mạnh, việc bổ sung thực phẩm bảo vệ khớp cũng đóng vai trò quan trọng. Các sản phẩm chứa thành phần như glucosamine, chondroitin, collagen type II hay chiết xuất từ thảo dược có thể hỗ trợ nuôi dưỡng sụn khớp, cải thiện độ linh hoạt và giảm nguy cơ thoái hóa theo thời gian. Đây là giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt phù hợp cho người thường xuyên vận động hoặc đang có dấu hiệu đau mỏi vai gáy.
Theo dõi Fanpage Dược phẩm Famax để nhận tư vấn và thông tin hàng ngày!
Trong bài viết này, chúng ta đã đi qua những hiểu biết cơ bản về trật khớp vai, tầm quan trọng của việc chủ động phòng ngừa, những thói quen đơn giản để giảm thiểu rủi ro, cũng như thời điểm cần đến gặp bác sĩ để xử lý đúng cách. Nhìn chung, trật khớp vai là một vấn đề có thể phòng tránh và xử lý hiệu quả nếu chúng ta có ý thức chăm sóc sức khỏe xương khớp từ sớm.
Việc áp dụng các bí quyết như duy trì thể lực, tập luyện linh hoạt và chú ý tư thế sinh hoạt đúng sẽ giúp vai của bạn luôn khỏe mạnh và tránh xa những tổn thương không mong muốn. Khi gặp phải các triệu chứng như trật khớp vai ra trước, trật khớp vai ra sau hay trật khớp vai xuống dưới, đừng chần chừ, hãy đến gặp bác sĩ trong thời gian sớm nhất để bảo vệ sức khỏe cho chính mình.
