Dinh dưỡng cho người bệnh thận rất quan trọng trong điều trị, giúp kiểm soát triệu chứng và cải thiện sức khỏe. Bài viết sẽ bàn về nguyên tắc và chế độ dinh dưỡng phù hợp cho bệnh nhân thận, nhằm hỗ trợ hồi phục và duy trì sức khỏe tốt.
Vì sao dinh dưỡng quan trọng với người bệnh thận?
Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận không chỉ đơn thuần là việc xây dựng các bữa ăn phù hợp, mà còn là công cụ chiến lược để kiểm soát các biến chứng liên quan đến bệnh lý này. Thận đóng vai trò quan trọng trong cân bằng điện giải, bài tiết độc tố và duy trì huyết áp, nên bất kỳ sự rối loạn nào cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể.
Khi mắc bệnh thận, việc duy trì chế độ dinh dưỡng thích hợp giúp hạn chế sự tiến triển của bệnh, giảm nguy cơ mắc biến chứng như thiếu máu, tăng huyết áp, phù nề và xương khớp. Đồng thời, dinh dưỡng đúng còn giúp người bệnh duy trì năng lượng, nâng cao thể trạng, qua đó cải thiện chất lượng cuộc sống hàng ngày. Vì thế, việc tư vấn dinh dưỡng cho người bệnh thận không thể xem nhẹ và cần có kiến thức chính xác, rõ ràng về chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận mạn, suy thận.
Chế độ ăn uống phù hợp có thể làm chậm tiến trình của các bệnh lý thận, giảm tần suất phải nhập viện và duy trì hoạt động bình thường. Đặc biệt, trong các giai đoạn suy thận mạn, việc sử dụng các sản phẩm như sữa dinh dưỡng cho người bệnh thận hay sữa dinh dưỡng dành cho người bệnh thận được xem là giải pháp hỗ trợ dinh dưỡng tốt, cung cấp năng lượng đầy đủ nhưng vẫn kiểm soát được các yếu tố nguy cơ.
Việc xác định đúng nguyên tắc dinh dưỡng cho người bệnh thận còn giúp kiểm soát lượng natri, phốt pho, kali trong thức ăn, từ đó hạn chế các biến chứng như phù nề, rối loạn nhịp tim hay mất xương. Chính vì vậy, chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận cần phải phù hợp với từng giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe cá nhân và sự tư vấn từ các chuyên gia dinh dưỡng.
Nguyên tắc trong chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận
Nguyên tắc điều chỉnh lượng muối và natri
Trong chế độ dinh dưỡng cho người bệnh suy thận, kiểm soát lượng muối đặc biệt quan trọng để giảm thiểu tình trạng phù nề, cao huyết áp và giữ cho huyết áp ổn định. Người bệnh cần hạn chế dùng gia vị mặn, thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối và theo dõi lượng natri hàng ngày.
Việc giảm muối không phải là cắt hoàn toàn mà là hạn chế tối đa, đồng thời sử dụng các loại thảo mộc, gia vị tự nhiên để tăng hương vị mà không cần thêm muối. Thói quen đọc kỹ nhãn mác thực phẩm, tránh những sản phẩm có hàm lượng natri cao cũng góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng.
5 dấu hiệu thận ứ nước ai cũng dễ bỏ qua
200 triệu người trên thế giới mắc viêm gan C – Bạn có nằm trong số đó
Nguyên tắc kiểm soát phốt pho và kali
Phốt pho và kali là các khoáng chất dễ gây tích tụ trong máu của người bệnh thận, ảnh hưởng tiêu cực đến xương và tim mạch. Theo đó, chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận mạn cần hạn chế các thực phẩm giàu phốt pho như nội tạng, hạt khô, thực phẩm chế biến sẵn nhiều gia vị.
Về kali, người bệnh nên giảm tiêu thụ trái cây và rau quả chứa nhiều kali như chuối, cam, khoai tây, cà chua, đồng thời sử dụng các biện pháp chế biến phù hợp như luộc, bỏ vỏ để giảm hàm lượng kali trong thức ăn. Việc kiểm soát đúng các yếu tố này giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng tim mạch, gây rối loạn nhịp tim, tiềm ẩn nguy cơ đột quỵ.
Người bệnh thận nên ăn gì?
Khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân suy thận, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp đóng vai trò trung tâm nhằm đảm bảo cung cấp đầy đủ năng lượng, dưỡng chất nhưng không gây gánh nặng cho thận.
Thực phẩm phù hợp giúp duy trì năng lượng và thể trạng
Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân suy thận cần chú trọng cung cấp đủ lượng calo để duy trì năng lượng cho hoạt động hàng ngày. Các nguồn thực phẩm carbohydrate phức tạp như gạo lứt, bánh mì đen hay khoai lang thường được khuyên dùng vì giúp ổn định đường huyết và cung cấp năng lượng bền vững.
Ngoài ra, protein là thành phần quan trọng trong chế độ ăn của người bệnh thận nhưng cần được lựa chọn cẩn thận. Các loại đạm thường khuyên dùng gồm trứng, cá, thịt gà, đạm thực vật như đậu hòa tan, đậu nành. Đặc biệt, dinh dưỡng cho người bệnh thận mạn có thể đi kèm với các sản phẩm như sữa dinh dưỡng cho người bệnh thận để bổ sung lượng protein phù hợp.
Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất hỗ trợ hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch của người bệnh thận có thể suy giảm, vì vậy việc bổ sung vitamin và khoáng chất qua chế độ ăn là rất cần thiết. Rau, củ, quả tươi là nguồn cung cấp các loại vitamin A, C, E, cùng các khoáng chất thiết yếu giúp nâng cao đề kháng.
Tuy nhiên, cần lưu ý lựa chọn các loại rau quả ít kali và phốt pho như dưa leo, bầu, bí ngô để hạn chế tích tụ khoáng chất trong máu. Các loại hạt ngũ cốc nguyên hạt, đậu hà lan, hạt chia cũng giúp bổ sung chất xơ và dưỡng chất tự nhiên, góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể.
Người bệnh thận nên tránh gì?
Ngoài việc tuân thủ chế độ dinh dưỡng phù hợp, người bệnh thận cần tránh xa các loại thực phẩm và thói quen tiêu cực có thể làm trầm trọng thêm tình trạng của bệnh.
Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận cần loại bỏ các yếu tố gây tổn hại như thực phẩm chứa nhiều natri, phốt pho, kali vượt quá mức cho phép, cùng với các thói quen như uống rượu bia, thuốc lá.
Thực phẩm và đồ uống không phù hợp
Thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp hay các loại gia vị mặn chứa nhiều muối là những tác nhân hàng đầu gây phù nề và cao huyết áp. Người bệnh cần hạn chế, thậm chí loại bỏ hoàn toàn các loại thực phẩm này khỏi chế độ ăn hàng ngày.
Trong khi đó, đồ uống có ga, rượu bia, cà phê cũng không phù hợp vì chúng gây mất nước, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của thận. Thói quen tiêu thụ đồ uống lành mạnh như nước lọc, trà thảo mộc không đường sẽ giúp duy trì cân bằng và hỗ trợ quá trình điều trị.
Theo dõi Fanpage Dược phẩm Famax để nhận tư vấn và thông tin hàng ngày!
Thực phẩm giàu phốt pho, kali, natri cần tránh
Người bệnh cần tránh xa các thực phẩm có hàm lượng phốt pho, kali cao như nội tạng, hạt dẻ, sô cô la, trái cây siêu ngọt, trái cây sấy khô…
Ngoài ra, thực phẩm chứa nhiều natri như xúc xích, giăm bông, mỳ ăn liền, đồ hộp cũng gây phù nề và làm tăng huyết áp. Việc kiểm soát khẩu phần, đọc kỹ nhãn mác, lên thực đơn hợp lý là cách hiệu quả để hạn chế các nguyên nhân tác nhân gây bệnh.
Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân suy thận không chỉ là việc xây dựng thực đơn phù hợp mà còn là một nguyên tắc cần tuân thủ nghiêm ngặt để nâng cao hiệu quả điều trị và duy trì chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên tắc kiểm soát lượng muối, phốt pho, kali, đồng thời lựa chọn các thực phẩm an toàn, giàu dinh dưỡng sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt các biến chứng của bệnh thận.
