Xơ gan là bệnh mãn tính ảnh hưởng xấu đến gan, gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Biến chứng xơ gan rất nguy hiểm và thường bị bỏ qua. Nhiều người không nhận ra triệu chứng để phòng tránh. Bài viết này sẽ nêu 10 biến chứng xơ gan nguy hiểm và cách phòng ngừa hiệu quả.
Tổng quan về bệnh xơ gan
Xơ gan là tình trạng mô gan bị thay thế bởi mô sẹo do tổn thương kéo dài, khiến gan mất khả năng hoạt động bình thường. Đây không chỉ là kết quả của bệnh viêm gan virus kéo dài mà còn liên quan tới nhiều yếu tố khác như rượu, béo phì, tiểu đường hay các bệnh lý về gan khác. Khi bệnh tiến triển, các biến chứng của xơ gan bắt đầu xuất hiện, khó lường và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Biến chứng xơ gan còn bù (chưa có triệu chứng rõ ràng hoặc mới bắt đầu) thường khá âm thầm, dễ bị bỏ qua nhưng nếu không quản lý, có thể chuyển thành giai đoạn nặng như xơ gan mất bù hoặc cuối cùng là ung thư gan. Điều quan trọng nhất là người bệnh cần hiểu rõ các biểu hiện của bệnh để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tránh các hệ quả nặng nề hơn.
10 biến chứng xơ gan nguy hiểm nhất
Các biến chứng của xơ gan có thể chia thành nhiều nhóm khác nhau dựa trên cơ chế bệnh lý và mức độ nguy hiểm. Dưới đây là 10 biến chứng xơ gan đáng chú ý nhất, lý giải về cách chúng hình thành và ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.
Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
Thành phần chính gây ra biến chứng này là sự tổn thương và xơ mô khiến máu không thể tuần hoàn qua gan dễ dàng. Áp lực trong hệ thống tĩnh mạch cửa tăng lên gây ra nhiều hậu quả khác như giãn tĩnh mạch thực quản, dẫn tới nguy cơ chảy máu cực kỳ nguy hiểm.
Việc nhận biết sớm triệu chứng như xuất huyết tiêu hóa, nôn ra máu hoặc phân đen giúp người bệnh chủ động trong điều trị. Ngoài ra, hành trình điều trị biến chứng xơ gan này cần phối hợp các biện pháp y học như dùng thuốc cầm máu, thậm chí là thủ thuật nội soi để cầm máu kịp thời.
Lách to
Lách to là một biến chứng của xơ gan giai đoạn cuối, thường đi kèm với giảm số lượng tế bào máu, gây ra tình trạng thiếu máu hoặc tiểu cầu thấp. Lách to còn liên quan đến tăng sinh mô lách do tình trạng tắc nghẽn máu qua hệ thống tĩnh mạch cửa.
Lách to không chỉ ảnh hưởng đến hệ miễn dịch mà còn làm giảm khả năng ngăn ngừa nhiễm trùng, dễ dẫn đến các biến chứng của xơ gan như nhiễm trùng huyết, nhiễm trùng máu hoặc xuất huyết tiêu hóa nặng.
Phù nề chân và bụng (cổ trướng)
Cổ trướng là tích tụ dịch trong khoang bụng do biến chứng của xơ gan cổ trướng, là một trong những biểu hiện rõ ràng của bệnh chuyển sang giai đoạn nặng. Sự giảm chức năng gan làm giảm khả năng tổng hợp albumin, gây ra hiện tượng giữ nước và phù nề.
Biến chứng này ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh, gây khó khăn trong vận động và gây cảm giác mệt mỏi, khó thở. Điều trị cổ trướng bao gồm thuốc lợi tiểu, ăn kiêng muối, và đôi khi cần phẫu thuật tháo dịch để giảm nhẹ triệu chứng.
Chảy máu đường tiêu hóa
Chảy máu tiêu hóa do giãn tĩnh mạch thực quản hoặc dãn tĩnh mạch trực tràng là một trong những biến chứng nguy hiểm của biến chứng xơ gan mất bù. Máu chảy có thể dẫn tới sốc mất máu nhanh chóng, đe dọa trực tiếp tính mạng người bệnh.
Chẩn đoán sớm bằng nội soi và sử dụng các thuốc cầm máu, hoặc can thiệp thủ thuật để cầm máu có thể giảm thiểu các hệ quả nghiêm trọng. Người bệnh cần đặc biệt chú ý các dấu hiệu như nôn ra máu, phân máu hoặc tình trạng suy nhược nhanh để kịp thời xử lý.
Nhiễm trùng
Suy giảm hệ miễn dịch, do chức năng gan suy yếu, khiến bệnh nhân xơ gan dễ gặp các nhiễm trùng quan trọng như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm màng trong tim, hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu. Nhiễm trùng không chỉ làm trầm trọng thêm biến chứng của xơ gan mà còn có thể đẩy nhanh quá trình tiến triển của bệnh.
Xơ gan ứ mật nguyên phát – Hiểu rõ 3 biến chứng điển hình
10 cách trị bị tê các đầu ngón tay tại nhà, giúp hỗ trợ giảm triệu chứng bệnh
Phòng ngừa nhiễm trùng bao gồm duy trì vệ sinh cá nhân tốt, tiêm phòng định kỳ và kiểm tra y tế định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu của nhiễm trùng. Điều trị kịp thời các nhiễm trùng là cách tránh các biến chứng phức tạp hơn của bệnh lý này.
Suy dinh dưỡng
Chức năng gan bị suy giảm ảnh hưởng lớn đến quá trình hấp thu, chuyển hóa các chất dinh dưỡng. Người bệnh xơ gan thường gặp tình trạng thiếu vitamin, kali, magie và các vi chất quan trọng khác, làm giảm khả năng đề kháng và năng lượng tổng thể.
Suy dinh dưỡng cũng góp phần làm tăng nguy cơ biến chứng của xơ gan giai đoạn cuối, dễ gây ra các vết thương chậm lành, nhiễm trùng hoặc sụt cân nhanh chóng. Việc điều chỉnh dinh dưỡng, dùng các thực phẩm phù hợp và bổ sung vitamin, khoáng chất là cách hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả hơn.
Bệnh não gan
Bệnh não gan hay còn gọi là u não gan là một biến chứng đặc trưng của xơ gan giai đoạn cuối, do các chất độc không được gan chuyển hóa và thải ra khỏi cơ thể bị tích tụ trong máu dẫn tới ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thần kinh.
Các triệu chứng thường gặp như lú lẫn, mất phương hướng, rối loạn tâm thần, thậm chí hôn mê sâu khiến người bệnh dễ bị tai biến hoặc tử vong. Điều trị bệnh não gan cần kết hợp điều chỉnh chế độ sinh hoạt, dùng thuốc hỗ trợ và theo dõi sát sao tình trạng bệnh để giảm thiểu hậu quả.
Bệnh xương
Biến chứng của xơ gan còn bù cũng có thể xuất hiện qua các bệnh lý về xương như loãng xương và gãy xương. Suy giảm hormone, thiếu hụt vitamin D, canxi cùng các yếu tố khác trong quá trình bệnh kéo dài khiến xương dễ gãy, mất cấu trúc chắc khỏe.
Điều này gây ảnh hưởng lớn đến lối sống hàng ngày, làm giảm khả năng vận động và kéo theo các biến chứng khác như đau đớn, mất khả năng tự chăm sóc. Việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý, dùng thuốc và theo dõi định kỳ giúp cải thiện tình trạng này và giảm thiểu hậu quả.
Ung thư gan
Ung thư gan là biến chứng của xơ gan giai đoạn cuối, phần lớn phát triển trên nền tảng của bệnh lý xơ gan mãn tính, đặc biệt ở người bệnh có mãn tính viêm gan virus. Phát hiện sớm ung thư gan có thể giúp can thiệp điều trị kịp thời, kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.
Chẩn đoán sớm dựa trên xét nghiệm máu, siêu âm, sinh thiết là cách tối ưu để kiểm tra và phát hiện sớm ung thư gan. Phẫu thuật, xạ trị, hoặc điều trị bằng thuốc là các phương pháp phù hợp tùy theo mức độ bệnh.
Suy thận
Các biến chứng của xơ gan, đặc biệt trong giai đoạn cuối, còn có thể ảnh hưởng tới chức năng thận, gây ra suy thận cấp hoặc mãn tính. Mối liên hệ này xuất phát từ tình trạng giảm lượng máu đến thận do áp lực tĩnh mạch cửa tăng cao, hoặc do dùng thuốc điều trị không phù hợp.
Suy thận ảnh hưởng lớn đến khả năng duy trì các hoạt động sống, cần can thiệp y khoa kịp thời như lọc máu, truyền dịch, hoặc điều chỉnh thuốc phù hợp để hạn chế các biến chứng nặng hơn.
Các biện pháp phòng ngừa biến chứng xơ gan phát sinh
Xơ gan là bệnh lý có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Phòng ngừa các biến chứng của xơ gan cần xây dựng một lối sống lành mạnh, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, hạn chế rượu bia, thuốc lá và kiểm tra định kỳ chức năng gan.
Ngoài ra, tiêm phòng viêm gan B, viêm gan C, chủ động điều trị các bệnh lý về gan là cách tốt nhất để tránh các biến chứng của bệnh xơ gan, bảo vệ sức khỏe lâu dài. Các biện pháp phòng ngừa không chỉ giúp giảm thiểu các diễn biến nặng của bệnh mà còn giúp người bệnh duy trì cuộc sống chất lượng, ít gặp phải các hệ quả nguy hiểm.
Người bị xơ gan nên kết hợp điều trị với việc bổ sung các thành phần hỗ trợ giải độc gan như Silymarin, Glutathione, Actiso… giúp chống oxy hóa, bảo vệ tế bào gan và tăng cường chức năng thải độc. Việc này không thay thế thuốc điều trị nhưng giúp gan phục hồi tốt hơn và hạn chế các biến chứng nguy hiểm.
Theo dõi Fanpage Dược phẩm Famax để nhận tư vấn và thông tin hàng ngày!
Biến chứng xơ gan không chỉ gây nguy hiểm mà còn dễ bị bỏ qua, đặc biệt trong giai đoạn đầu hoặc khi bệnh còn ở dạng còn bù. Hiểu rõ các biến chứng của xơ gan như tăng áp lực tĩnh mạch cửa, cổ trướng, bệnh não gan hay ung thư gan… giúp người bệnh và gia đình chủ động trong phòng ngừa và điều trị. Khi nhận biết sớm các dấu hiệu của biến chứng xơ gan, việc can thiệp y tế kịp thời sẽ giúp nâng cao khả năng chữa trị thành công, giảm thiểu nguy cơ tử vong. Chính vì vậy, việc duy trì chế độ sinh hoạt hợp lý, kiểm tra định kỳ và tuân thủ điều trị là yếu tố quyết định giúp bệnh nhân sống lâu và khỏe mạnh hơn.
