WHO bổ sung thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường vào danh mục EML/EMLc, mở ra cơ hội tiếp cận điều trị tốt hơn cho bệnh nhân toàn cầu.
WHO cập nhật danh sách thuốc thiết yếu lần thứ 24
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa công bố phiên bản cập nhật thứ 24 của Danh mục Thuốc Thiết yếu (EML) và phiên bản thứ 10 cho trẻ em (EMLc). Danh sách này bổ sung 24 loại thuốc mới cho người lớn, 12 thuốc cho trẻ em, đồng thời mở rộng chỉ định cho 12 loại thuốc đã có trước đó. Điểm đáng chú ý nhất là việc WHO chính thức đưa các thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường hiện đại vào danh mục khuyến cáo sử dụng rộng rãi trên toàn cầu.
Theo WHO, việc cập nhật này nhằm đảm bảo rằng các quốc gia, đặc biệt là những nước có thu nhập thấp và trung bình, có thể tiếp cận các loại thuốc có hiệu quả cao, an toàn và có giá thành hợp lý, góp phần thu hẹp khoảng cách điều trị y tế toàn cầu. Đây là một bước tiến đáng ghi nhận trong việc nâng cao vai trò của thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Những thuốc ung thư nổi bật được bổ sung
WHO lần đầu tiên đưa các thuốc miễn dịch điều trị ung thư như pembrolizumab, atezolizumab và cemiplimab vào danh sách thuốc thiết yếu. Trong đó, pembrolizumab được khuyến cáo là lựa chọn điều trị đầu tay cho một số loại ung thư như:
- Ung thư cổ tử cung di căn
- Ung thư phổi không tế bào nhỏ di căn
- Ung thư đại trực tràng di căn có đột biến MSI-H/dMMR
Việc đưa các thuốc này vào danh sách thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường thể hiện cam kết của WHO trong việc mở rộng tiếp cận điều trị ung thư hiệu quả, đặc biệt tại các nước có nguồn lực hạn chế.
Các thuốc này được lựa chọn dựa trên bằng chứng khoa học cho thấy có khả năng cải thiện thời gian sống thêm đáng kể (tối thiểu từ 4–6 tháng) ở bệnh nhân ung thư giai đoạn tiến xa.
Bổ sung thuốc tiểu đường thế hệ mới
Bên cạnh nhóm thuốc ung thư, WHO cũng lần đầu bổ sung nhóm thuốc GLP-1 vào danh sách thuốc thiết yếu tiểu đường. Đây là nhóm thuốc điều trị tiểu đường type 2 có hiệu quả vượt trội, đặc biệt khi người bệnh có kèm:
- Bệnh tim mạch
- Bệnh thận mãn tính
- Tình trạng thừa cân béo phì
Các thuốc tiêu biểu trong nhóm này gồm: semaglutide, liraglutide, dulaglutide và tirzepatide. Không chỉ giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả, các thuốc này còn giúp cải thiện chức năng tim, hỗ trợ giảm cân và giảm nguy cơ biến chứng lâu dài. Đây là bước tiến quan trọng trong danh mục thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường theo hướng cập nhật và thực tiễn.
Việc áp dụng thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường thuộc nhóm GLP-1 tại các nước đang phát triển sẽ đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn trong việc đảm bảo nguồn cung và hỗ trợ tài chính.
Khó khăn tiếp cận: Giá thành và hệ thống y tế
Dù đã được bổ sung vào danh sách, việc đưa các thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường vào thực tế hệ thống y tế quốc gia vẫn đối mặt với nhiều thách thức:
- Chi phí điều trị cao do đây là các thuốc mới, thường do hãng độc quyền sản xuất
- Năng lực tài chính, bảo hiểm y tế và chính sách phân phối thuốc ở nhiều nước còn hạn chế
- Nhiều quốc gia chưa có sẵn hạ tầng kỹ thuật để triển khai liệu pháp miễn dịch hoặc GLP-1
WHO kêu gọi các nước cần đẩy mạnh sản xuất thuốc generic, đàm phán giá hợp lý, tăng cường cấp phép mở và có chiến lược tài trợ để đảm bảo người dân được tiếp cận thuốc cần thiết.
Cơ hội cho Việt Nam trong cập nhật chính sách
Việt Nam hiện đang trong giai đoạn rà soát lại danh mục thuốc thuộc bảo hiểm y tế. Việc WHO đưa thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường vào danh sách toàn cầu có thể là cơ sở quan trọng để Bộ Y tế xem xét bổ sung vào danh mục quốc gia, mở rộng quyền lợi cho người bệnh.
Nếu được triển khai, bệnh nhân ung thư tại Việt Nam có thể tiếp cận pembrolizumab với hỗ trợ tài chính rõ rệt; người mắc tiểu đường type 2 có thể sử dụng GLP-1 sớm hơn để kiểm soát bệnh tốt và ngăn ngừa biến chứng mạn tính.
Tuy nhiên, điều này đòi hỏi:
- Chính sách giá thuốc minh bạch, có cơ chế chi trả hợp lý
- Tăng cường năng lực y tế tuyến tỉnh, huyện để triển khai điều trị mới
- Hợp tác với các hãng dược để nhập khẩu hoặc chuyển giao công nghệ sản xuất thuốc trong nước
Việc tích cực áp dụng các thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường vào danh mục trong nước sẽ tạo ra bước ngoặt trong điều trị bệnh không lây nhiễm tại Việt Nam.
Góc nhìn Famax
Famax cho rằng việc cập nhật danh sách thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường là bước tiến nhân văn, giúp khẳng định quyền được tiếp cận điều trị công bằng cho mọi bệnh nhân, bất kể điều kiện kinh tế.
Tại Việt Nam, chúng tôi kiến nghị:
- Đưa nhóm thuốc này vào danh mục BHYT sớm nhất có thể, đặc biệt ưu tiên cho nhóm bệnh nhân nặng
- Thiết lập quỹ hỗ trợ chi phí cho người nghèo tiếp cận thuốc đắt tiền
- Tăng tốc quy trình cấp phép thuốc mới, đặc biệt những thuốc đã được WHO khuyến cáo
- Khuyến khích sản xuất thuốc generic chất lượng cao trong nước nhằm giảm chi phí điều trị lâu dài
Chúng tôi tin rằng các thuốc thiết yếu ung thư và tiểu đường khi được triển khai đúng cách sẽ thay đổi thực sự khả năng sống còn và chất lượng sống của hàng triệu bệnh nhân. Famax cam kết đồng hành cùng hệ thống y tế trong việc thúc đẩy phổ cập các thuốc thiết yếu, đúng với sứ mệnh “vì sức khỏe cộng đồng”.
Theo dõi Fanpage Dược Phẩm Famax để cập nhật nhiều thông tin hữu ích!
Thông tin trích nguồn từ: Sức khỏe & Đời sống
Link bài báo gốc: https://suckhoedoisong.vn/who-dua-cac-thuoc-ung-thu-va-tieu-duong-quan-trong-vao-danh-sach-thuoc-thiet-yeu-16925090920592532.htm
