Thiết bị cấy ghép não AI (giao diện não–máy tính – BCI) vừa ghi nhận bước tiến khoa học vượt trội khi giúp người bị xơ cứng teo cơ (ALS) tự nói và hát bằng chính giọng thật. Đây là lần đầu tiên một thiết bị có khả năng truyền tải lời nói và sắc thái cảm xúc như ngữ điệu, nhấn nhá, và âm cao – mở ra chân trời mới cho giao tiếp nhân tạo.
Thiết bị cấy ghép não AI làm hồi sinh giọng nói cho người câm
Nghiên cứu từ Đại học California, Davis, công bố trên tạp chí Nature, đã sử dụng thiết bị cấy ghép não AI gồm 256 điện cực cấy vào vùng vỏ não điều khiển ngôn ngữ của bệnh nhân Casey Harrell (45 tuổi), người mắc ALS và mất khả năng nói.
Thiết bị này không chỉ giúp người dùng nói nhưng còn hát với sắc thái ngữ điệu rõ ràng, độ trễ cực thấp — chỉ khoảng 10 mili-giây. Đây là bước tiến vượt trội so với các hệ thống trước đây vốn chỉ tạo ra giọng nói bình thường hoặc chỉ đáp ứng từng từ một.
Tái tạo cảm xúc qua công nghệ – hơn cả lời nói
Điểm nổi bật của thiết bị cấy ghép não AI là khả năng tái hiện không chỉ nội dung lời nói mà còn các yếu tố cảm xúc như cao độ, nhấn nhá, sắc thái câu hỏi và khả năng “hát” giai điệu – điều chưa từng thấy ở các giao diện não–máy tính trước đây. Casey Harrell xúc động chia sẻ: anh cảm thấy như đang nghe lại chính giọng thật của mình khi thiết bị tổng hợp từ bản ghi âm cũ.
So sánh với công nghệ tương tự và hướng đi BCI
Trước đó, các nghiên cứu về BCI thường dừng lại ở việc dịch tín hiệu não thành văn bản hoặc giọng nói đơn giản. Công nghệ mới này — thiết bị cấy ghép não AI — cho phép giao tiếp như cuộc gọi thoại thực sự, linh hoạt và trực tiếp hơn. Nhờ đó, người dùng có thể tương tác tự nhiên hơn trong cuộc sống hàng ngày.
Phát triển thiết bị cấy ghép não AI có thể giúp chuyển đổi cuộc sống của những người mất khả năng nói: từ bị tách biệt đến kết nối thực sự với cộng đồng. Nó mở ra viễn cảnh giao tiếp tự nhiên, đầy cảm xúc, không phụ thuộc vào cử chỉ hoặc thiết bị hỗ trợ phức tạp.
Những thách thức cần giải quyết
Tuy mang tính đột phá, thiết bị vẫn đặt ra nhiều câu hỏi lớn:
- Vấn đề từ chối miễn dịch lâu dài và độ bền của vùng cấy ghép.
- An toàn kỹ thuật: giảm thiểu rủi ro cấy ghép thần kinh.
- Vấn đề đạo đức và chi phí: tiếp cận không để tạo thêm ranh giới giữa giới tinh vi.
Góc nhìn Famax
Famax nhận thấy thiết bị cấy ghép não AI là đột phá kỹ thuật đáng ghi nhận nhưng cần hành lang pháp lý và y khoa đồng hành:
- Đề xuất tăng đầu tư nghiên cứu, giám sát và thử nghiệm nghiêm ngặt.
- Phát triển đào tạo chuyên môn cho y bác sĩ để thẩm định lâm sàng.
- Xây dựng chính sách rõ ràng về tiêu chuẩn đạo đức và quyền lợi.
- Bắt đầu ứng dụng trên người chết não, sau đó mới cân nhắc người sống AVM/ALS.
Theo dõi Fanpage Dược Phẩm Famax để cập nhật nhiều thông tin hữu ích!
Nguồn trích: Tuổi Trẻ
Link bài báo gốc: https://tuoitre.vn/dot-pha-thiet-bi-cay-ghep-nao-ai-giup-nguoi-cam-noi-va-hat-20250614092557976.htm
