AI Trung Quốc trong dược phẩm đang nổi lên như lựa chọn hấp dẫn với các hãng phương Tây trong bối cảnh chi phí R&D tăng cao.
Cuộc đua AI trong ngành dược: Trung Quốc nổi lên
Trong bối cảnh toàn cầu tìm cách cắt giảm chi phí và đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu phát triển thuốc, các hãng dược phương Tây ngày càng quan tâm đến AI Trung Quốc trong dược phẩm. Nhiều công ty công nghệ y tế tại Trung Quốc như XtalPi, Insilico Medicine hay Baidu đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực sử dụng trí tuệ nhân tạo để mô phỏng, thiết kế và sàng lọc phân tử thuốc.
ẢNH: XTALPI
Điển hình, XtalPi – công ty khởi nghiệp được định giá hơn 2 tỉ USD – đã ký hàng loạt hợp đồng với các tập đoàn dược hàng đầu để hỗ trợ quá trình thiết kế thuốc bằng AI. Trong khi đó, Insilico Medicine – có văn phòng tại cả Trung Quốc và Mỹ – là một trong những đơn vị đầu tiên đưa ra một hợp chất thuốc mới do AI phát triển đến thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2.
Đây là minh chứng rõ ràng cho việc AI Trung Quốc trong dược phẩm đang dần định hình lại cán cân quyền lực trong ngành công nghiệp trị giá hàng ngàn tỉ USD này.
Vì sao các hãng dược phương Tây chuyển hướng sang Trung Quốc?
Lý do chính khiến AI Trung Quốc trong dược phẩm thu hút sự quan tâm là khả năng rút ngắn thời gian và giảm chi phí R&D. Trong khi các hãng dược phương Tây phải mất từ 10–15 năm và tốn hàng tỉ USD để đưa một loại thuốc mới ra thị trường, AI có thể giúp đẩy nhanh quá trình này chỉ trong vài năm, thậm chí vài tháng ở giai đoạn sàng lọc.
Các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc có lợi thế về chi phí vận hành thấp, nhân lực dồi dào và chính sách chính phủ hậu thuẫn mạnh mẽ. Thêm vào đó, Trung Quốc đang nắm giữ một kho dữ liệu y tế khổng lồ, nhờ quy mô dân số lớn và hệ thống quản lý số hóa sâu rộng. Dữ liệu này là nền tảng để đào tạo các thuật toán AI hiệu quả trong dược phẩm.
Một số công ty dược hàng đầu châu Âu đã ký kết hợp tác chiến lược với đối tác Trung Quốc trong các dự án phát triển thuốc mới bằng AI. Điều này cho thấy AI Trung Quốc trong dược phẩm không còn là giải pháp thay thế mà đang dần trở thành trung tâm của chiến lược R&D toàn cầu.
ẢNH: AFP
Cơ hội và rủi ro cho phương Tây
Dù hấp dẫn, việc dựa vào AI Trung Quốc trong dược phẩm cũng khiến nhiều nhà phân tích lo ngại về các rủi ro địa chính trị, quyền sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn an toàn dữ liệu. Mối quan hệ giữa Trung Quốc và phương Tây trong lĩnh vực công nghệ cao đang bị chi phối bởi nhiều yếu tố phức tạp, từ cạnh tranh thương mại đến an ninh quốc gia.
Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định rằng hợp tác song phương trong lĩnh vực y tế – dược vẫn có thể vượt qua rào cản chính trị, vì mục tiêu phát triển thuốc mới là lợi ích chung toàn cầu. Quan trọng là thiết lập các khung pháp lý rõ ràng, đảm bảo minh bạch dữ liệu và quyền lợi các bên trong hợp tác.
Thực tế cho thấy AI Trung Quốc trong dược phẩm mang lại nhiều cơ hội đột phá mà các hãng dược phương Tây khó có thể bỏ qua nếu muốn duy trì sức cạnh tranh. Đây là giai đoạn then chốt định hình lại vị thế toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực AI ứng dụng y dược.
Cục diện mới của ngành dược toàn cầu
Sự trỗi dậy của AI Trung Quốc trong dược phẩm đang thúc đẩy một làn sóng tái cấu trúc chuỗi giá trị toàn ngành. Nếu như trước đây, Mỹ và châu Âu là trung tâm sáng tạo dược phẩm toàn cầu, thì giờ đây vai trò này đang bị chia sẻ với các trung tâm AI tại Thượng Hải, Bắc Kinh hay Thâm Quyến.
Điều này không chỉ làm thay đổi chiến lược R&D mà còn tác động đến cách các hãng dược toàn cầu tổ chức lại sản xuất, phân phối và quản trị dữ liệu. Các dự án hợp tác AI xuyên biên giới đòi hỏi hệ thống tiêu chuẩn và kiểm định thống nhất, để đảm bảo chất lượng và an toàn bệnh nhân.
Đồng thời, các hãng dược lớn cũng đang đầu tư phát triển năng lực AI nội bộ, không chỉ để duy trì lợi thế cạnh tranh mà còn giảm phụ thuộc vào các nền tảng AI ngoài lãnh thổ. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển như hiện nay, AI Trung Quốc trong dược phẩm sẽ tiếp tục là xu thế định hình ngành trong ít nhất 5–10 năm tới.
Góc nhìn Famax
Từ góc độ chuyên môn, Famax nhìn nhận AI Trung Quốc trong dược phẩm là một thách thức chiến lược nhưng cũng là cơ hội mở ra cánh cửa đổi mới cho ngành dược Việt Nam nói riêng và các nước đang phát triển nói chung.
Việc học hỏi mô hình tích hợp AI trong nghiên cứu thuốc, tối ưu hóa dữ liệu y tế và rút ngắn vòng đời phát triển sản phẩm là xu hướng không thể đảo ngược. Tuy nhiên, Famax cũng cảnh báo về các rủi ro bảo mật dữ liệu, phụ thuộc công nghệ ngoại và thiếu năng lực nội sinh.
Famax khuyến nghị:
- Doanh nghiệp dược Việt cần đầu tư nền tảng dữ liệu bài bản, chuẩn hóa quy trình số hóa;
- Chính phủ cần xây dựng hành lang pháp lý rõ ràng để thúc đẩy AI y tế phát triển lành mạnh;
- Tăng cường hợp tác quốc tế, nhưng vẫn giữ quyền kiểm soát dữ liệu và sản phẩm cốt lõi;
- Chủ động cập nhật các thành tựu từ AI Trung Quốc trong dược phẩm để chọn lọc ứng dụng phù hợp.
Famax cam kết đồng hành cùng ngành dược trong việc ứng dụng công nghệ một cách chủ động, bền vững và an toàn cho sức khỏe cộng đồng.
Theo dõi Fanpage Dược Phẩm Famax để cập nhật nhiều thông tin hữu ích!
Thông tin trích nguồn từ: Báo Thanh Niên
Link bài báo gốc: https://thanhnien.vn/cac-dai-gia-duoc-pham-phuong-tay-se-dua-vao-ai-trung-quoc-185250809101328629.htm
