Các nhà khoa học tạo trứng từ tế bào da người, mở ra triển vọng điều trị vô sinh và nghiên cứu di truyền.
Thí nghiệm đột phá trong y học sinh sản
Ngày 1-10-2025, các nhà khoa học công bố đã tạo ra tế bào trứng người từ tế bào da thông qua kỹ thuật tái lập trình tế bào. Thành tựu này đánh dấu bước ngoặt trong nghiên cứu y học sinh sản, đem lại cơ hội mới cho nhiều cặp vợ chồng vô sinh. Thành công trong việc tạo trứng từ tế bào da là minh chứng rõ ràng cho tiềm năng của công nghệ tế bào gốc hiện đại.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng tế bào da, tái lập trình thành tế bào gốc vạn năng cảm ứng (iPSCs), sau đó kích thích biệt hóa để hình thành tế bào trứng. Đặc biệt, những tế bào trứng này đã trải qua giai đoạn trưởng thành tương tự quá trình phát triển tự nhiên trong buồng trứng, điều mà trước đây các nghiên cứu gặp nhiều khó khăn.
Tiềm năng của việc tạo trứng từ tế bào da
Việc tạo trứng từ tế bào da mang đến nhiều triển vọng:
- Giúp phụ nữ vô sinh do không còn buồng trứng hoặc suy giảm chức năng buồng trứng có cơ hội làm mẹ.
- Cho phép nghiên cứu các bệnh di truyền ở mức độ phôi, từ đó tìm hướng điều trị sớm.
- Mở rộng khả năng lưu giữ, nhân bản vật liệu di truyền cho y học tương lai.
- Hỗ trợ các nghiên cứu chuyên sâu về cơ chế phát triển của trứng và phôi người.
Nếu thành công trong thử nghiệm lâm sàng, kỹ thuật này có thể thay đổi hoàn toàn phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện nay, vốn đang phụ thuộc nhiều vào hiến trứng hoặc các biện pháp thụ tinh nhân tạo truyền thống.
Những thách thức khoa học và đạo đức
Mặc dù triển vọng rất lớn, việc tạo trứng từ tế bào da vẫn còn nhiều rào cản:
- Cần thêm bằng chứng chứng minh tế bào trứng tạo ra có khả năng thụ tinh và phát triển thành phôi khỏe mạnh.
- Nguy cơ sai lệch di truyền trong quá trình tái lập trình tế bào.
- Khả năng xuất hiện đột biến hoặc bất thường di truyền khi tế bào phát triển.
- Vấn đề đạo đức khi áp dụng vào người, đặc biệt liên quan đến sinh sản và can thiệp di truyền.
Do đó, các chuyên gia nhấn mạnh cần thận trọng, tiếp tục nghiên cứu trước khi đưa vào ứng dụng rộng rãi. Việc thiết lập các chuẩn mực đạo đức, quy trình giám sát là vô cùng quan trọng.
Tác động đến y học sinh sản và xã hội
Nếu được xác nhận an toàn, kỹ thuật này có thể mang lại tác động to lớn:
- Giúp nhiều cặp vợ chồng vô sinh tìm được hy vọng có con ruột.
- Giảm nhu cầu hiến trứng, hạn chế rủi ro cho phụ nữ hiến tặng.
- Mở ra kỷ nguyên mới trong nghiên cứu về phát triển phôi, di truyền và bệnh lý liên quan.
- Tạo thêm công cụ để thử nghiệm thuốc, nghiên cứu các cơ chế bệnh lý mà không cần phụ thuộc hoàn toàn vào phôi thật.
Tuy nhiên, xã hội sẽ cần xây dựng khuôn khổ pháp lý và chuẩn mực đạo đức phù hợp để quản lý công nghệ này, tránh nguy cơ bị lạm dụng. Các tổ chức quốc tế cũng cần phối hợp ban hành hướng dẫn chung để hạn chế chênh lệch trong việc áp dụng. Đặc biệt, việc tạo trứng từ tế bào da phải luôn gắn liền với trách nhiệm quản lý chặt chẽ.
Phản ứng từ cộng đồng khoa học
Thông tin về việc tạo trứng từ tế bào da đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều. Một số nhà khoa học bày tỏ sự phấn khích vì bước tiến này mở ra nhiều cơ hội nghiên cứu và điều trị. Tuy nhiên, cũng có không ít lo ngại về khía cạnh đạo đức, đặc biệt là việc tạo ra phôi từ trứng nhân tạo.
Một số chuyên gia cho rằng nếu công nghệ này được quản lý chặt chẽ, nó có thể trở thành công cụ hữu ích, nhưng cần tránh thương mại hóa hoặc sử dụng sai mục đích. Đây là bài toán cân bằng giữa tiến bộ khoa học và trách nhiệm xã hội.
Góc nhìn Famax
Famax đánh giá cao bước tiến khoa học khi tạo trứng từ tế bào da, coi đây là thành tựu có thể thay đổi cục diện y học sinh sản. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng:
- Cần có lộ trình nghiên cứu chặt chẽ, chứng minh độ an toàn và tính hiệu quả trước khi áp dụng lâm sàng.
- Các cơ quan quản lý cần xây dựng hành lang pháp lý để giám sát việc sử dụng công nghệ này, tránh thương mại hóa vô kiểm soát.
- Cộng đồng y khoa và xã hội cần có cuộc thảo luận rộng rãi về khía cạnh đạo đức, để cân bằng giữa lợi ích và rủi ro.
- Việc đào tạo nguồn nhân lực, trang bị công nghệ và nâng cao nhận thức cộng đồng cũng phải được song hành.
Với tiềm năng to lớn, nghiên cứu tạo trứng từ tế bào da xứng đáng được theo dõi và phát triển, nhưng phải luôn đặt an toàn, nhân văn và tính minh bạch lên hàng đầu.
Theo dõi Fanpage Dược Phẩm Famax để cập nhật nhiều thông tin hữu ích!
Thông tin trích nguồn từ: Tuổi Trẻ Online
Link bài báo gốc: https://tuoitre.vn/tu-te-bao-da-cac-nha-khoa-hoc-tao-ra-trung-nguoi-co-the-thu-tinh-20251001105944531.htm
