Dự thảo Thông tư về giám định ngoài tố tụng ngành y tế mở hướng minh bạch, chuyên nghiệp – quy trình rõ, chi phí đảm bảo, giám định viên đủ chuẩn.
Hướng dẫn thực hiện giám định ngoài tố tụng ngành y tế
Bộ Y tế đang xây dựng Dự thảo Thông tư hướng dẫn hoạt động giám định ngoài tố tụng ngành y tế. Đây là loại hình giám định không phục vụ cho các mục đích điều tra, truy tố, xét xử hay thi hành án. Thay vào đó, giám định ngoài tố tụng được thực hiện theo yêu cầu của tổ chức, cá nhân để làm rõ các vấn đề y khoa trong tranh chấp, khiếu nại hoặc các tình huống cần xác minh chuyên môn nhưng không nằm trong quá trình tố tụng.
Theo dự thảo, giám định ngoài tố tụng ngành y tế gồm hai nhóm chính: giám định pháp y và giám định pháp y tâm thần. Quy định mới nhằm lấp khoảng trống pháp lý cho loại hình giám định này, vốn trước nay chưa được quy định cụ thể trong hệ thống văn bản chuyên ngành.
Ai được phép thực hiện giám định?
Người thực hiện giám định ngoài tố tụng ngành y tế phải là giám định viên pháp y, giám định viên pháp y tâm thần hoặc người được phân công hỗ trợ có chuyên môn phù hợp. Việc phân công được căn cứ vào hồ sơ năng lực bao gồm văn bằng, chứng chỉ đào tạo, quá trình công tác, kinh nghiệm thực tế và năng lực chuyên môn.
Tổ chức giám định chịu trách nhiệm đảm bảo người thực hiện giám định có đủ tiêu chuẩn chuyên môn, hành nghề hợp pháp và không có xung đột lợi ích trong từng vụ việc cụ thể. Điều này giúp nâng cao độ tin cậy và giá trị của kết luận giám định trong các tranh chấp ngoài tòa án, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích của các bên liên quan.
Trình tự thực hiện giám định
Quy trình giám định ngoài tố tụng ngành y tế được quy định chặt chẽ, bao gồm: tiếp nhận đề nghị giám định, thẩm định hồ sơ, phân công người giám định, thực hiện giám định, và trả kết quả đúng thời hạn. Cá nhân hoặc tổ chức yêu cầu giám định phải gửi hồ sơ đề nghị kèm giấy tờ chứng minh quyền lợi, nội dung cần giám định và chi phí tạm ứng.
Khi nhận được hồ sơ hợp lệ, tổ chức giám định sẽ cấp giấy hẹn, xác định thời gian trả kết quả. Kết luận giám định được lập thành văn bản có chữ ký, dấu xác nhận, và không được sử dụng làm căn cứ giải quyết vụ án trong tố tụng hình sự, dân sự hay hành chính.
Dự thảo Thông tư đính kèm các biểu mẫu và hướng dẫn cụ thể cho từng loại giám định: pháp y (Phụ lục I, II) và pháp y tâm thần (Phụ lục III, IV). Hồ sơ phải đầy đủ các giấy tờ liên quan đến tình trạng sức khỏe, giấy tờ cá nhân, đơn đề nghị và chứng từ thanh toán. Điều này giúp thống nhất quy trình và tạo thuận lợi cho các bên trong quá trình làm việc với cơ quan giám định.
Chi phí và cơ chế tài chính
Một điểm quan trọng trong dự thảo là quy định về chi phí giám định ngoài tố tụng ngành y tế. Chi phí này phải được xây dựng theo đúng nguyên tắc tính đủ, có lãi phù hợp để đảm bảo duy trì hoạt động chuyên môn và chi thường xuyên theo cơ chế tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập.
Các tổ chức giám định sẽ lập định mức chi phí, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và công bố công khai để người dân, tổ chức tham khảo trước khi sử dụng dịch vụ. Việc này góp phần minh bạch hóa hoạt động tài chính trong lĩnh vực giám định, đồng thời tránh các tiêu cực như nâng giá, lập khống chi phí.
Tác động của quy định mới
Dự kiến, nếu được ban hành, Thông tư về giám định ngoài tố tụng ngành y tế sẽ tạo ra hành lang pháp lý minh bạch, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ giám định, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao từ phía xã hội và các bên ngoài ngành tư pháp. Đặc biệt, với các tranh chấp dân sự có yếu tố y khoa, việc có một kết luận giám định độc lập sẽ giúp làm rõ sự thật, giảm áp lực lên hệ thống tố tụng truyền thống.
Góc nhìn Famax
Việc Bộ Y tế xây dựng dự thảo Thông tư về giám định ngoài tố tụng ngành y tế là một bước đi cần thiết, góp phần khẳng định vai trò của chuyên môn y khoa trong giải quyết tranh chấp và các vấn đề dân sự.
Từ góc nhìn của Famax, có ba yếu tố cần được lưu ý khi triển khai thực tế:
- Tính chuyên môn hóa cao: Giám định viên phải được đào tạo chuyên sâu, cập nhật kiến thức định kỳ và có hệ thống đánh giá năng lực rõ ràng. Chỉ khi người thực hiện có đủ năng lực, kết luận giám định mới có giá trị thực tiễn.
- Minh bạch tài chính: Cần công bố công khai mức phí giám định và lộ trình điều chỉnh để tránh tiêu cực trong định giá. Đồng thời, tăng cường kiểm tra nội bộ và công khai báo cáo tài chính định kỳ.
- Tăng cường giám sát độc lập: Ngoài giám sát từ Bộ Y tế, nên có sự tham gia của các hiệp hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội trong đánh giá và phản biện hoạt động giám định ngoài tố tụng, nhằm đảm bảo khách quan và chất lượng dịch vụ.
Famax đánh giá cao chủ trương này và đề xuất đẩy nhanh quá trình lấy ý kiến rộng rãi trong ngành, đồng thời xây dựng lộ trình đào tạo và nâng cao năng lực giám định viên theo hướng chuyên nghiệp và bền vững.
Theo dõi Fanpage Dược Phẩm Famax để cập nhật nhiều thông tin hữu ích!
Thông tin trích nguồn từ: Sức khỏe & Đời sống
Link bài báo gốc: https://suckhoedoisong.vn/bo-y-te-de-xuat-quy-dinh-giam-dinh-ngoai-to-tung-cua-to-chuc-giam-dinh-tu-phap-cong-lap-thuoc-nganh-y-16925091015075347.htm
