Nhiều người thường xem nhẹ tình trạng da khô, ngứa, nứt nẻ, nhưng đây có thể là một trong những dấu hiệu đái tháo đường trên da quan trọng, nhất là khi xuất hiện kéo dài, dai dẳng hoặc tái phát liên tục. Theo các chuyên gia, việc nhận diện sớm các biểu hiện ngoài da này có thể giúp phát hiện bệnh đái tháo đường sớm hơn và hạn chế nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
Vì sao người mắc đái tháo đường hay bị ngứa và khô da?
Theo Bệnh viện Nội tiết Trung ương, ngứa da là biểu hiện da liễu thường gặp ở người bệnh tiểu đường, nhất là khi đường huyết không được kiểm soát tốt trong thời gian dài.
Nguyên nhân là do:
- Đường huyết tăng cao làm cơ thể mất nước, da bị khô, nứt nẻ.
- Lưu lượng máu nuôi da giảm, khiến da kém đàn hồi, dễ tổn thương.
- Tổn thương thần kinh ngoại biên gây rối loạn tuyến mồ hôi, góp phần làm da càng thêm khô và ngứa.
Tình trạng này tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập qua các vết trầy xước, dẫn đến nhiễm trùng mô mềm, viêm da hoặc áp xe – đặc biệt phổ biến ở vùng chi dưới.
Nhận diện các dấu hiệu tiểu đường trên da thường gặp
Ngứa khu trú hoặc lan tỏa
- Vị trí: bàn tay, bàn chân, cẳng chân, lưng, ngực hoặc vùng nếp gấp (nách, bẹn, cổ).
- Nguyên nhân có thể do nhiễm nấm, viêm da hoặc biến chứng thần kinh.
Da khô, bong tróc, nứt nẻ
- Rất phổ biến ở người có đường huyết cao.
- Biểu hiện ở vùng hay cọ xát như khuỷu tay, đầu gối, cẳng chân.
- Kèm cảm giác căng, rát, ngứa râm ran khó chịu.
Ngứa kiểu râm ran, kim châm
- Liên quan đến biến chứng thần kinh ngoại biên.
- Người bệnh mô tả cảm giác “ngứa không xác định vị trí” hoặc như có côn trùng bò dưới da.
- Kèm tê bì, giảm cảm giác nóng/lạnh ở bàn tay, bàn chân.
Ngứa kèm tổn thương da
- Có thể thấy mụn nước, mụn mủ, phát ban đỏ hoặc sạm da, dày da (sạm da gai đen).
- Nốt vàng nhỏ thành cụm (xanthomatosis) khi rối loạn mỡ máu đi kèm.
- Hoặc tổn thương nặng như hoại tử da dạng mỡ (thường ở cẳng chân): ban đầu là các mảng đỏ nâu, sau teo lõm, da bóng, rụng lông, lộ tĩnh mạch bên dưới.
Ngứa nhiều về đêm
- Là dấu hiệu điển hình của biến chứng thần kinh.
- Khi thân nhiệt tăng nhẹ vào ban đêm, cảm giác ngứa càng dữ dội, làm gián đoạn giấc ngủ, ảnh hưởng chất lượng sống.
Ngứa kéo dài, tái phát nhiều lần
- Dù đã bôi thuốc, ngứa vẫn không dứt, hoặc hết rồi tái lại.
- Đây là tín hiệu cho thấy đường huyết chưa kiểm soát tốt hoặc đã có biến chứng thần kinh – mạch máu đang tiến triển âm thầm.
Nguy cơ nếu không phát hiện và kiểm soát kịp thời
Gãi liên tục làm da trầy xước, dễ nhiễm trùng. Vết thương hở lâu lành ở bệnh nhân tiểu đường – đặc biệt vùng chi dưới – dễ dẫn đến loét mạn tính, nhiễm trùng mô sâu, thậm chí nguy cơ đoạn chi nếu không điều trị kịp thời.
Một số tình trạng nặng như hoại tử mỡ (necrobiosis lipoidica diabeticorum) không chỉ ảnh hưởng thẩm mỹ mà còn gây đau rát, rỉ dịch, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày.
Khuyến nghị từ chuyên gia
Các bác sĩ khuyến cáo: nếu gặp các triệu chứng như ngứa kéo dài, da khô, bong tróc bất thường, đặc biệt kèm cảm giác râm ran, kim châm ở tay chân hoặc có vết tổn thương chậm lành — người bệnh nên chủ động kiểm tra đường huyết càng sớm càng tốt.
Ngoài việc kiểm soát đường huyết, cần chú trọng chăm sóc da đúng cách:
- Dưỡng ẩm hàng ngày.
- Không gãi mạnh khi ngứa.
- Tránh tiếp xúc hóa chất mạnh hoặc nước nóng.
- Thăm khám bác sĩ da liễu khi có dấu hiệu bất thường.
Góc nhìn Famax
Từ góc nhìn chuyên môn, Famax cho rằng việc chủ quan với các dấu hiệu ngoài da như khô, ngứa hay bong tróc là điều rất đáng lo ngại, nhất là trong bối cảnh đái tháo đường đang có xu hướng trẻ hóa. Chúng tôi khuyến khích người dân – kể cả chưa được chẩn đoán tiểu đường – nên đi kiểm tra khi gặp triệu chứng da kéo dài không rõ nguyên nhân.
Việc kết hợp kiểm soát đường huyết, chăm sóc da cơ bản và theo dõi định kỳ sẽ là bước đơn giản nhưng cần thiết để phòng tránh biến chứng, giảm gánh nặng điều trị sau này. Famax luôn đồng hành cùng cộng đồng trong việc nâng cao nhận thức và chăm sóc sức khỏe toàn diện.
Theo dõi Fanpage Dược Phẩm Famax để cập nhật nhiều thông tin hữu ích!
Thông tin trích nguồn từ: Báo tuổi trẻ
Link bài báo gốc: https://tuoitre.vn/da-kho-nut-ne-ngua-ngay-can-trong-mac-dai-thao-duong-20250818170027785.htm
